مدل‌سازی تنش القایی ناشی از وزن دریاچه گتوند علیا بر روی گسل گلستان

Authors

  • محمد تاتار معاون پژوهشی/پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله
  • محمدرضا ابراهیمی دانشجوی دکتری، پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله
Abstract:

بارگذاری یک مخزن و تغییرات سطح آب دریاچه می‌تواند منجر به القا / چکانش زمین‌لرزه‌ها‌ گردد. در این پژوهش تغییرات پایداری در طول گسل گلستان در نتیجه آبگیری مخزن سد گتوند علیا، که در رشته کوه‌های زاگرس در جنوب غرب ایران قرار دارد، مدل‌سازی شده است. فرمول‌بندی‌‌هایی بر پایه راه حل‌های سه بعدی بوسینسک برای محاسبه تنش‌های نرمال و برشی بر روی یک صفحه گسل مشخص، استفاده شد. هندسه و مکانیزم گسل گلستان با دقت بالائی با استفاده از زمین‌لرزه‌های ثبت شده توسط یک شبکه لرزه‌نگاری محلی مشخص شد. برای تحلیل بهتر نتایج، محاسبات در سه شیب متفاوت 55، 60 و 65 درجه برای گسل گلستان انجام شد. از آنجاییکه دریاچه بر روی فرادیواره گسل رورانده گلستان قرار دارد، بنابراین انتظار می‌رود که بارگذاری مخزن بر روی این گسل موجب پایداری بیشتر گسل و تاخیر در وقوع زمین‌لرزه‌ها گردد. این امر به خوبی در تحلیل تنش‌های ناشی از مخزن بر روی این گسل مشهود و نتایج حاصله در تمامی شیب‌های یاد شده در قسمت‌های عمیق گسل از 7 تا 20 کیلومتر که نزدیکتر به دریاچه هستند، حاکی از پایداری این گسل است. تنها در بخش کوچکی از این گسل و در اعماق کم بین 5 تا 7 کیلومتر، شاهد ناپایداری آن هستیم. توان برشی محاسبه شده ناشی از مخزن که موجب ناپایداری آن می‌شود بین 243/0- و صفر بار برآورد شده است. لرزه‌خیزی مشاهده شده در گستره گسل گلستان قبل و بعد از آبگیری مخزن، نتایج حاصل از مدل‌سازی تنش را در نقاط مختلف گسل تایید می‌کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تغییرات ژئومورفولوژیکی سازند گچساران ناشی از آبگیری سد گتوند علیا، با استفاده ازتکنیک تداخل‌سنجی تفاضلی رادار

چکیده تصاویر ماهواره‌ای به علت دید وسیعی که از یک منطقه ایجاد می‌کنند و همچنین به دلیل پوشش تکراری منظم، به عنوان یکی از ابزارهای مهم مدیریت منابع زمینی قلمداد می‌شوند. با استفاده از فن­آوری سنجش از دور، خصوصاً تداخل سنجی راداری (InSAR) می­توان حرکات و تغییرات ناشی از پدیده­هایی مانند زمین­لرزه، آتشفشان، یخچال­ها، زمین­لغزش و دیاپیرهای نمکی و دیگر پدید­های نامنظم را مطالعه نمود. در این پژوهش از...

full text

تحلیل عددی اثرات ناشی از انفجار تک‌چال در تودۀ گلسنگی سد گتوند علیا

نحوۀ تشکیل و انتشار ترک‌ها از عامل‌‌های مؤثر در کنترل آسیب‌های ناشی از انفجار، به‌خصوص در عملیات انفجار کنترل شده هستند. به‌منظور پیش‌بینی و کنترل ترک‌های ناشی از انفجار، نتایج آزمایش میدانی تک‌چال انفجاری در تودۀ گلسنگی منطقۀ سد گتوند علیا ثبت و با روش‌های تجربی برآورد زون‌های اطراف چال انفجاری مقایسه شده است. در این آزمایش چال انفجار به قطر 76 میلی‌متر و عمق 2 متر در تودۀ گلسنگی حفاری و با یک...

full text

تأثیر لرزش زمین ناشی از عملیات انفجار تونل‌های آبرسان و مخازن بر سازه‏های زیرزمینی سد گتوند علیا

لرزش زمین یکی از آثار جانبی عملیات انفجار است. معیار مهم در ارزیابی میزان خسارت ناشی از لرزش زمین، حداکثر سرعت ذرات است. به‌منظور بررسی اثرات امواج حاصل از انفجار در دهانه‌های آبگیر و مخازن ضربه‌‌گیر روی سازه‌های زیرزمینی و بتن‌‌ریزی سد گتوند علیا، 16 نگاشت 3 مولفه‎ای و درمجموع 48 رکورد حاصل از 4 انفجار ثبت شد.  این عملیات با 4 دستگاه لرزه‌نگار PG-2002 با لرزه‌سنج‌‌های سه مؤلفه‌‌ای GS-11D در سه...

full text

آثار اقتصادی- اجتماعی و محیط زیستی سکونتگاههای مشمول جابه‌جایی ناشی از ایجاد سدها (مطالعه موردی سد گتوند علیا، رودخانه کارون)

در 50 سال اخیر ایجاد سدها، بسیاری از رودخانه‌ها را حتی در مقیاس جهانی در معرض انحراف و تغییر شکل قرار داده است و در همین ارتباط، در سطح کشورهای جهان، حدود 40 تا80 میلیون نفر به واسطه احداث مخازن سدها از محل زندگی خود جابه‌جا و به محل‌های دیگر انتقال یافته‌اند و این موضوع پیامدهای وسیع اجتماعی، اقتصادی،فرهنگی و محیط‌زیستی زیادی را در پی داشته است.ایران نیز به‌دلیل ایجاد سدهای بزرگ از این‌گونه تب...

full text

ارزیابی اثرات زیست محیطی سد و نیروگاه آبی گتوند علیا

ارزیابی اثرات زیست محیطی سد و نیروگاه آبی گتوند علیا

full text

مدل‌سازی ریاضی تنش موثر ناشی از مخزن سد کرخه و اثر آن در ایجاد گسیختگی روی گسل دالپری

در تحقیق حاضر امکان بروز گسیختگی ناشی از اثر تنش دریاچه سد روی یک گسل مشخص به‌صورت مدل‌سازی ریاضی با شیوه‌ای نوین تشریح شده است. با استفاده از این روش امکان بروز گسیختگی القایی ناشی از اثر دریاچه سد کرخه روی گسل دالپری که یکی از مهم‌ترین و فعال‌ترین چشمه‌های لرزه‌زا، با استفاده از قاعده موهور- کلمب، در محدوده پیرامون ساختگاه سد کرخه است، مدل‌سازی شد و رابطه آن با شرایط مخزن مورد بررسی و تحلیل ق...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 27  issue 107

pages  193- 202

publication date 2018-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023